Kripto ve borsa ile ilgilenen birçok kişi, bu platformların içerisindeki yatırım araçlarını gizemli bulmakta. Örnek vermek gerekirse eğer; NFT olarak bildiğimiz bu aracın şu anda özgünlük sertifikası adı altında bir belge verebilmesi mümkün hale gelmiştir. Bu durum, yasal olarak NFT mülkiyetini kanıtlıyor olsa dahi fikri mülkiyeti konusunda nasıl bir etkisi olacaktır? Bu yazımızı okuyarak mülkiyet, özgünlük ve NFT hakkında birçok konu üzerinde bilgi sahibi olabilirsiniz.
NFT Üzerinde Bulunan Telif Hakları
NFT üzerinde yer alan telif hakları, bu aracın çok daha ilgi çekici bir hal almasını sağlıyor. Günümüzde sanat eseri olarak nitelendirilen birçok ürün, NFT çeşitleri ile takas edilmekte. Bununla beraber, satın alınan NFT ile kişilerin ne elde edeceği de tam olarak bilinemiyor. Var olan en büyük sorunlardan birisi ise, satın alınan NFT ile beraber kazanılan haklar konusunda doğru olmayan bilgilerdir. Satın alan kişiler, NFT adı verilen sanat eserini aldıkları zaman tüm haklarını da satın aldıklarını zannederler. Ancak bu böyle değildir. Yatırımcılar, satın aldıkları NFT’ye tümüyle değil yalnızca veri niteliğinde sahip olurlar. Satın alınan bu meta verileri, yalnızca veri kapsamında telif altına alınabilir. Telif hakkı, WIPO tarafından şu şekilde açıklanmaktadır.
Telif hakkı, yaratıcıların edebi ve sanatsal eserleri üzerinde sahip oldukları hakları anlatmak için kullanılan hukuki bir terimdir. Telif hakkı kapsamına giren eserler, kitap, müzik, resim, heykel ve filmlerden bilgisayar programlarına, veri tabanlarına, reklamlara, haritalara ve teknik çizimlere kadar uzanmaktadır.
Bu sebeple de, NFT pazarı içerisinde yer alan ve satılan eserlerin telif hakları yine sanatçılarda kalır. Yatırım yapılan platformlar, uluslararası yasa düzeyinde kalan telif haklarına göre bir güncelleme yapamadıkları için telif haklarında da değişikliğe gidememektedir. Eğer satın alan kişi ve NFT üreticisi arasında özel olarak bir anlaşma yaşanmazsa, NFT’nin telif hakları paketi yine sanatçıda kalmaktadır. Satın alan kişi ise yalnızca NFT’nin işlem kaydına ve çizim dosyasına sahip olur.
NFT Coinleri Kim Buldu?
Meni Rosenfield, 2012 yılında çıkarmış olduğu “Renkli Kripto Paralar” adlı kitabı ile bu NFT piyasasına dair bir atıfta bulunmuştu. Bahsedilen bu renkli kripto paralar, ilk aşama içerisinde Bitcoin Blockchain içerisinde basılmayı hedefliyordu. Bunun sonrasında ise, Bitcoin üzerinde gerçek dünya varlıklarını var etmek ve de daha iyi yönetebilmek amacı ile tasarlayarak Bitcoin’e ilettiler. Ancak sunulan bu fikir ve proje, çıkan yeni fikirlerin gerisinde kalarak hayata giremedi.
3 Mayıs 2014 tarihi içerisinde, Anil Dash ve Kevin McCoy tarihin ilk NFT’si olan Quantum’u tasarlayarak bu akımı başlattılar.
Günümüzde En İyi NFT Pazarı Özellikleri?
Günümüzde kullanılmakta olan birçok NFT pazarı vardır. Bu pazarlar, sanatçılara ve alıcılara sundukları çeşitli özellikler ile biliniyor ve daha da çok cazip bir hale geliyor. Pazarlar tarafından sunulan özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kolay NFT oluşturabilme özelliği
- Kolay ve güvenilir NFT satın alma ve satma
- NFT basım işlemleri
- NFT için müzayede yapımı
- NFT paketlerinin oluşturulması ve satımı
- Kripto cüzdan tercihlerinin çoklu yapılabilme işlemi
- Yönlendirmeler ile ödül kazanabilme şansı
- Telif Hakları
- Hediye verilen NFT çeşitleri
- Sıralamaların oluşturulduğu sayfa içerikleri
- Nadir bulunan özellikler
- Var olan NFT modellerini beğenmek
Bu gibi özellikler, bir NFT pazarını cazip kılan ve rakiplerine nazaran çok daha iyi bir hale getiren özelliklerdendir. Günümüzde meydana getirilen birçok pazar içerisinde bu özelliklere rastlanılabilir.
Hangi NFT Cüzdanı Çok Daha İyi Bir Seçenektir?
NFT satın almadan önce sahip olmanız gereken ilk şey bir adet adet NFT cüzdanıdır. Günümüzde var olan NFT cüzdanları iki çeşitten oluşarak karşımıza çıkar. Bu cüzdanlar soğuk ve sıcak cüzdanlar olarak ikiye ayrılır.
Sıcak NFT cüzdanı olarak bilinen cüzdanlar çok daha hızlı işlem hacmine sahiptir. Bunun yanında, sıcak cüzdan kullanımları ile NFT kullanımları ve alım satım işlemleri çok daha basit bir hal alır. Fakat bu cüzdanlar ile internet saldırılarını engellemek daha zor olacaktır. Çünkü sıcak NFT cüzdanları, soğuk NFT cüzdanlarına nazaran çok daha güvensizdir. Ayrıca sıcak cüzdanlar genel olarak online olarak kullanılamamaktadır. Bu durum ise onun pratikleşme konusunda geride kalmasına sebep olur. Kullanılmakta olan sıcak cüzdanların birçoğuna ücretsiz olarak erişim sağlayabilirsiniz.
