Dolar pazartesi günü 18 seviyesini test ederken gram altın da aynı saatlerde 1000 seviyesini geçerek yeni rekorlar kırmıştı.
Dolar, pazartesi günü kabine toplantısı öncesinde 18 TL’yi görerek rekor kırdıktan sonra TL’yi birtakım önlemlerin açıklanmasıyla gerileyerek 12,27 seviyesine kadar düştü. Dolar kuru salı günü sabah saatlerinde yüzde 11’den fazla düşüşle 11,50 seviyesinin altında işlem görüyor.
Gram altın ise dün rekor kırarak 1000 TL’yi geçmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları sonrası 700 seviyelerine kadar gerileyen gram, salı sabah saatlerinde 645 TL’den işlem gördü.
Neler Yaşandı? Düşüşün Sebebi Ne?
Dün kabine toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nden açıklamalarda bulundu.
Konuşmasında, ekonomideki gidişata ilişkin açıklamalarda bulunan Erdoğan, tasarruf yaparken kurdaki yükselişten kaynaklı tasarrufun erimesi endişesi olan vatandaşlara, “Bundan sonra hiçbir vatandaşımızın kur daha yüksek olacak diye mevduatını Türk lirasından Dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak.” dedi.
Erdoğan, “Tasarruflarını değerlendirirken kurdaki yükselişten kaynaklanan kaygılarını gidermek isteyen vatandaşlarımıza yeni bir finansal alternatif sunuyoruz. Bu yeni araç şöyle işleyecektir; insanlarımızın bankadaki TL varlığını, mevduat kazancı kur artışından yüksekse bu getiriyi elde edecek. Kur getirisi mevduat kazancının üstünde ise aradaki fark doğrudan vatandaşımıza ödenecek bu kazanç stopaj vergisinden muaf tutulacak” diye ekledi.
Düzenlemeye Açıklık Getirelim
TL’de yaşanan sert düşüşler sonrası artan dolarizasyona karşı TL’yi özendirici bir adım atıldı.
Vatandaş parasını mevduata yatırdığında enflasyon ve kur altında eziliyordu. Kazandığı faiz getirisi enflasyonun altında kaldığı için negatif faiz söz konusuydu. Böylece dolarizasyon artıyor ve Türk lirasından çıkış hızlanıyordu. Hükümet bu durumda faiz artırımına gidebilir veya bugün yaptığı 1967 ile 1977 arasında uygulanan “Dövize Çevrilebilir Mevduat” benzeri bir uygulamaya geçebilirdi. İkinci seçeneği seçerek dövize çevrilebilir yani bir nevi dövize endeksli mevduat uygulamasına geçildi.
Bu durumda eğer vatandaşın TL mevduatından sağladığı faiz getirisi kur artışından düşükse aradaki fark vatandaşa bütçeden ödenecek.
Basitçe örneklendirelim. A kişisi 1200 TL’sini aylık yüzde 10 faize yatırdığı sırada dolar 10 TL olsun. 1 ay sonra faiz getirisi 120 TL olacaktır. Aynı zamanda dolar kurunun 12 TL’ye çıkmış olduğunu varsayalım. ilk başta 1200 TL 120 dolar ediyorken(1200/10) şimdi 100 dolar (1200/120) edecektir. 20 dolarlık bir kayıp yaşanırken 120 TL faiz getirisi elde edildi. Yani kayıp 240 TL(1 ay sonraki 20 dolar) iken 120 TL’lik bir faiz kazancı olduğu durumda vatandaş 120 TL net zararda olacak ve bu zarar bütçeden ödenecek.