Bazı ekonomistler, yatırımcıların enflasyondan korunmak için tercih ettiği güvenli liman olan altının, yerini Bitcoine bırakacağını söylüyorlar.
Altın, yüzyıllardır yatırımcıların ve tüccarların en gözde varlığı olmuştur. Enflasyondan korunmak için güvenli bir liman olarak görülen altın, uzun vadede yatırımcıların alıp rahatça beklediği bir varlık olarak her zaman tercih edilmektedir.
Bitcoin öncülüğünde kripto para devrinin başlaması ise dijitalleşmenin hızla gelişmesine dayandırılmaktadır. Esasında sanal paraların ortaya çıkmasından önce, hızla benimsenen dijitalleşme, kredi kartı kullanımının artması ve internet bankacılığının yaygınlaşması gibi sebeplerle nakit para kavramı, yerini yavaş yavaş sanal paraya bırakır oldu. Bakıldığında elde tutulan nakit, altın vb. fiziki varlıkların kat kat fazlası dijital ortamda bulunmaktadır. Bununla ilgili birkaç veriyi paylaşalım;
- Türkiye Bankalar Birliğinin 2021 Mart raporuna göre, Türkiye’de dijital bankacılık müşteri sayısının 68 milyon olduğunu gösteriyor.
- Bankalararası Kart Merkezi’nin 2021 Temmuz tarihli raporuna göre, Türkiye’deki toplam kredi kartı sayısı 273,7 milyon adede ulaşmıştır. Bu sayıyı, dijital bankacılık kullanan kişi sayısına böldüğümüzde neredeyse 1 kişiye 4 adet kart düşmektedir.
- 2021 Ocak ayında yayınlanan Digital 2021 raporuna göre Türkiye’de 65 milyon kişi internet kullanmaktadır. Aynı rapora göre internet kullananların yüzde 75’i ise e-ticaret tercih etmektedir. Bu da yaklaşık 50 milyonluk bir kesimin internet ticareti ile iç içe olduğunu göstermektedir.
İnternet sistemlerinin ve dijitalleşmenin bu şekilde benimsenmesi sanal paralara olan ilginin artmasını da açıklamaktadır. Yukarıdaki veriler Türkiye üzerinden ele alınsa da tüm dünyada sonuç aşağı yukarı bu şekildedir.
Bitcoin ve Altın Karşılaştırması
Bitcoin ve Altın’ı birçok açıdan karşılaştırmak mümkündür. Ancak bu yazıda, getiri, oynaklık ve yatırımcı profili bakımından değerlendireceğiz.
1. Getiri
Aşağıdaki hesaplamalarda rakamlar yaklaşık olarak verilmiştir.
Bitcoin, 2021 Ocak ayında 29 bin dolar ile başlamış ve sene sonunu 46 bin dolar civarında kapatmıştır. Bu da yaklaşık olarak yüzde 65 oranında bir artışı ifade etmektedir. Örneğin 100 dolarlık bir BTC alsaydınız sene sonunda 165 dolarınız olacaktı.
Altının getirisini uluslararası fiyat (ONS) ve Türkiye özelinde gram altın ile birlikte değerlendireceğiz. 1 Ocak 2021’de ONS altın 1893 dolarken sene sonunu 1805 dolarla kapatmıştır. Bu durumda ons altın senenin başından sonuna yaklaşık yüzde 5’lik bir kayıp yaşamıştır. Yani 100 dolarlık ONS altın alan kişi 95 dolar ile seneyi kapatacaktı.
Gram altın ile değerlendirme yaparken BTC fiyatını da TL ile ele alacağız. 2021 ocakta 1 dolar yaklaşık 7,50 TL idi. BTC fiyatını o zamanki dolar kuru ile çarptığımızda 1 bitcoin, 217 bin 500 TL yapmaktadır. Sene sonundaki dolar kuru ile bakarsak 1 BTC, 590 bin TL civarındadır. Yani TL bazında Bitcoin yüzde 270 (2,7 kat) değer kazanmıştır. Bu durumda 100 TL’lik BTC alan bir kişinin sene sonunda 270 TL’si olacaktır.
Gram altın ise sene başı 450 TL civarındayken sene sonu 735 TL olmuştur. Bu da yaklaşık yüzde 63’lük bir artışı ifade etmektedir. Yani 100 TL’lik gram altın alan birinin sene sonunda 163 TL’si olmuş olacaktır.
Aşağıda, yaptığımız hesapların tablo üzerinden gösterimi verilmiştir. Rakamlar yaklaşık tutarları vermektedir.
2. Oynaklık(Volatilite)
Bitcoin 2021’e 29 bin dolardan başladı. Kasım ayında tüm zamanların en yüksek seviyesi 68 bin dolara kadar yükseldi ve yılı 46 bin dolar civarında kapattı. Yani BTC fiyatı, yüzde 130 değerlenip tekrar yüzde 40’a varan değer kaybı yaşanmıştır. Sene boyu bakıldığı zaman BTC’nin yüksek oynaklıklar yaşadığı da görülmüştür.
2021 senesinde ons altın, en yüksek 1950 dolar civarında, en düşük 1683 dolar civarında gerçekleşmiştir. 2021 senesini 1805 dolar ile kapatan ons altında volatilite, BTC’ye nazaran daha düşüktür.
3. Yatırımcı Profili ve Temel Farklılıklar
Para, bir mübadele, servet tutma ve hesap birimi olma aracıdır. Yani günlük işlemlerimizde kullanabilir, eşyanın değerini onla biçebilir ve geleceğe dönük tasarruf ve yatırım yapabiliriz.
Bu açıdan baktığımızda Bitcoin, servet tutma işlevini yerine getirmektedir. Bitcoin ile yatırım yapmak oldukça tercih edilen bir seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer yandan BTC hesap birimi olmak yani bir malın BTC değerinden biçilmesi için yeterli stabilliğe sahip değildir yani çok fazla oynaktır. Ancak bazı mal ve hizmetlerin BTC ile satın alındığını ve satın alınmaya başlayacağını 2021 yılında çok fazla duyduk. Böylece diyebiliriz ki BTC, yatırım ve kısmen mübadele için kullanılabilecek bir varlıktır.
Altını tercih eden insanlar BTC yatırımcılarına ziyade daha ihtiyatlı ve garanticilerdir. Uzun vade düşünmek ve parasını yatırıp kenarda sadece beklemek isteyen için birebirdir. Tabii ki her yatırımda olduğu gibi portföy çeşitlendirmesi yapmak en iyisidir. Mesela altın alan yatırımcılar, parasının bir kısmı ile BTC alıp kısa dönemli karlar da elde edebilir. Altın BTC’ye nazaran çok daha az spekülatif ataklara maruz kalmaktadır.
Bitcoin’in altından daha iyi bir yatırım olup olmadığı, yatırım hedeflerinize, spekülasyon yapmaktan hoşlanıp hoşlanmadığınıza, risk alma toleransınıza ve piyasa dönerse ne kadar sermaye kaybedebileceğinize bağlıdır. Yani Bitcoin ile çok fazla tutarlar kazanıp, çok fazla kayıplar da yaşayabilirsiniz. Altın ile istediğiniz getirileri de elde edemeyebilirsiniz. Bu tamamen yatırımcının profiline bağlı gerçekleşen bir durumdur.
