Taproot, 14 Kasım 2021 tarihinde uygulamaya koyulan Bitcoin ağ yükseltmesidir. Schnorr imzası bulunan Taproot, SegWit’in kullanıma başlanmasından bu yana en çok beklenen Bitcoin güncellemelerindendir. Taproot amacı, Bitcoin komut dosyalarından gizlilik, ölçeklenebilirlik ve güvenlik iyileştirmesi yapmaktır.
Kripto hakkında bilgiye sahip herkes gizlilik, ölçeklenebilirlik ve güvenliğin ne kadar önemli konular olduğunu bilir. Bitcoin dünyanın en popüler kripto parası olsada bu geliştirmeleri devam ettirmek zorundadır. Taproot’un hedef aldığı geliştirme ve güncellemeler de bunlardır.
Bitcoin Taproot Güncellemesi Nedir?
Taproot, Bitcoin komut dosyalarını iyileştiren; gizlilik, verimlilik ve ağ akıllı sözleşme becerilerini artttıran bir çatalllanmadır. 2017 SegWit güncellemesinden bu yana en önmeli Bitcoin güncellemesidir.
Taproot yükseltmesi 3 farklı Bitcoin İyileştirme Önerisiden (BIP) oluşur. Bunlar Taproot, Tapscript ve en temeli olan Schnorr imzaları adındaki dijital imza şemasıdır. Taproot, Bitcoin kullanıcıları için işlem gizliliğinin arttırılması ve işlem ücretlerinin düşürülmesi gibi çeşitli avantajlar getirmeyi amaçlar. Aynı zamanda Bitcoin’in daha karmaşık işlemler gerçekleştirebilmesine imkan tanır. Böylece akıllı sözleşme becerileri, Merkeziyetsiz Finans (DeFi) ve NFT destekleme konusunda Ethereum ile rekabet edebilmek için ağın kullanım alanlarını genişletir.
Taproot Güncellemesi Ne Zaman Ortaya Çıktı?
Taproot güncellemesi, ilk olarak Bitcoin Core geliştiricisi Greg Maxwell tarafından Ocak 2018’de ortaya atılmıştır. Pieter Wuille tarafından yaratılan talebin ardından Taproot, Ekim 2020 itibariyle Bitcoin Core kütüphanesine eklenmiştir. Yükseltmenin tam faliyete geçmesi için node operatörelerinin Taproot’un yeni mutabakat kurallarını özümsemesi gerekir. Yükseltme, madencilerin %90’ının desteğini alarak 14 Kasım 2021’de 709.632. blokta resmi olarak aktif hale getirilmiştir.
Taproot Nasıl Çalışır?
Taproot yükseltmesini gerçekleştirebimek için 3 Bitcoin geliştirem önerisi (BIP) vardır. Bu BIP’ler birbirlerini farklı yollarla etkiler ve tamamlar.
Schnorr İmzaları (BIP340)
Schnorr İmzaları, Bitcoin ağındaki işlemlerin daha hızlı ve güvenli bir şekilde doğrulanmasını sağlar. Alman matematikçi ve kriptograf Claus Schnorr tarafından geliştirilmiş kriptografik şemasından oluşur. Schnorr, algoritmasını patent sayesinde uzun yıllar korumuş olsada, 2008 yılında patent süresi sonra ermiştir. Schnorr imzaları, diğer avantajların yanı sıra çok basit ve etkili şekilde kısa imzalar oluşturması ile tanınır.
Satoshi Nakamoto tarafından benimsenen imza şeması Eliptik Eğri Dijital İmza Algoritmasıdır. Schnorr imza algoritması, iyi anlaşılmış, güvenli, kompakt ve açık kaynaklı olmasıdır. Ancak Schnorr Dijital İmza Şeması’nın geliştirilmesi Bitcoin ve diğer blok zincir ağlarında yeni nesil imzaların yaratılması için başkangıç noktasıdır.
Schnorr imzalarının başlıca imzalarından biri karmaşık Bitcoin işlemlerinin içindeki birden fazla anahtarı alabilmesi ve benzersiz tek imza yaratabilmesidir. Bu durum işlemde yer alan birden fazla imzanın tek bir Schnorr imzasında birleştirilebileceği anlamına gelir. Bu duruma imza birleştirme adı verilir.
Taproot, Bitcoin komut dizininin çalıştığını bile tamamen gizleyebilir. Öreneğin Taproot kullanarak Bitcoin harcamak, yapılan işlemi bir Lightning Ağı kanalı, eşler arası işlem ya da karmaşık akıllı kontratta yapılamasını birbirinden ayırt edilemez hale getirebilir. Bu işlemlerin herhangi birini izleyen bir kişi, eşler arası işlemeden başka bir şey göremez. Ancak Taproot’un asıl göndericinin ve son alıcının cüzdanlarınınn görünürlüğü üzerinde bir etki yaratmaz.
Taproot (BIP341)
2017’de yapılan SegWit yükseltmesinin üzerinde inşa edilmiştir ve Bitcoin blok zincirindeki işlem miktarını takip edebilmek için Merkezileştirilmiş laternatif Komut Dosyası Ağaçlarını (MAST) kullanır.
Bitcoin ağındaki işlemler açık ve özel anahtarlarla korunur. Bir cüzdandaki dijital varlıkları harcamak isteyen kişi, coinleri hareket ettirmeden önce cüzdanının gerçek sahibi olduğunu kanıtlamak için bir imza sunması gerekir. Tek imzalı işlemler haricinde Bitcoin işlemlerini daha karmaşık hale getirmek için zaman kilitli serbest bırakmalar ve çoklu imza gibi çeşitli yöntemler kullanılabilir.
Tapscript (BIP342)
Tapscript, diğer iki 2 BIP’i mümkün kılmak üzere Bitcoin Komut Dosyasında yönelik kodlama dili yükseltmesidir. İşlemlerin nasıl gerçekleşeceğini belirtmek üzere kullanılan talimatlardan oluşur.
Taproot’un Bitcoin’e Katkısı Nedir?
-
Blok zincir üzerindeki transfer edilecek ve saklanacak veri miktarını azaltarak ağın ölçeklenebilirliğini artırmak.
-
Blok başına daha fazla işlem, daha yüksek saniye başına işlem oranı.
-
Daha düşük işlem ücretleri.
