2022 yılının en popüler 10 kripto hizmeti, geçen yılın en yaygın dijital varlık benimseme trendleri hakkında önemli ipuçları veriyor. 2023 yılı kripto dünyasında neler ön plana çıkacak? Hangi gelişmeler yaşanacak? Gelin birlikte bu soruların cevaplarını arayalım!
Geçmiş olduğumuz 2022 yılı boyunca kripto dünyası oldukça popülerdi. İnsanlar ayda yaklaşık 7,5 milyon kez ‘’bitcoin fiyatı’’ araması gerçekleştirdi. Yalnızca ‘’bitcoin’’ için ise aylık 3,4 milyon kez arama motoruna soruldu.
Cloudflare Radar’ın verilerine göre kripto tüccarları, son 12 ayı dijital varlıklarının düşen fiyatlarını kontrol ederek geçirdi. Firma 2022’de ziyaret edilen ilk 10 kripto hizmetinden sekizinin borsa ve veri fiyatlandırma aracı olduğunu tespit etti. Bunun tek istisnası, bitcoin madenciliğinin arkasındaki hash gücünün hisselerini alıp satmaya yarayan bir platform olan NiceHash ve Ethereum veri odaklı bir blok zinciri kaşifi olan Etherscan idi.
Kripto endüstrisi eleştirmenleri, varlık sınıfının spekülatif bir balondan başka bir şey olmadığına dair daha fazla kanıt olduğunu söylüyor. İnternetin yükselişi gibi teknolojideki her devrim, bir aldatmaca ve spekülasyon döngüsüyle birlikte gelir. Başarılı ve başarısız devrimlerin arasındaki fark, spekülatif talebin gerçek talebe oranında belli olur. Cloudflare’nin verilerine ve kullanıcıların benimseme eğilimlerine detaylıca bakıldığında, bu hizmetlerin arkasındaki talebin zorunlu alışkanlıkların da ötesine geçtiğini ortaya koyuyor.
Verilere göre 2022’nin internette en fazla aranan kripto hizmetleri;
1-Binance,
2-Coingecko,
3-Coinbase,
4-NiceHash,
5-CoinMarketCap,
6-OKX,
7-Etherscan,
8-Crypto.com,
9-MEXC,
10-Kucoin.
Bu sıralamada kasım ayında FTX’in iflas beyanı sonrasında büyük ve şaşırtıcı olmayan bir değişme yaşandı. Daha öncesinde 7. sırada yer alan FTX 21.sıralara gerileri. FTX Kripto borsasının iflası sonrasında yaşanan korku, şok ve endişeye rağmen diğer kripto borsaları bu durumda baskınlıklarını korumayı başarmış görünüyor.
2022’de Kripto benimseme trendleri nelerdi?
Sektörde yaşanan olumsuzluklar, on yıllık kripto benimseme ilerlemesini silmeye yaklaşamadı. Chainalysis’e göre küresel benimseme, boğa piyasası 2019 seviyelerinin oldukça üzerinde. Örneğin 2022 yılının ikinci çeyreğinde bitcoin tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 69.000 dolardan 20.000 dolara yaklaşık olarak %72 daha düşük olmasına rağmen, benimseme endeksi zirve oran %51’den yalnızca %50’ye düştü. Gelişmekte olan ülkeler arasında kripto benimsenmesinin artışı, bu dayanıklılığın ardındaki itici güç olarak düşünülüyor. 2022 Benimseme sıralamasındaki ilk 20 ülkenin yarısının ekonomisi ‘’düşük orta gelirli’’ olarak sınıflandırılan; Hindistan, Fas, Endonezya, Nijerya, Pakistan, Ukrayna, Vietnam, Kenya gibi ülkeler.
Sadece ABD ve Birleşik Krallık’ın ‘’yüksek gelirli’’ ülke olarak kabul edildiği sıralamada, Türkiye de Rusya, Çin, Ekvador, Arjantin, Brezilya ve Tayland gibi ülkeler ile birlikte ‘’orta üst gelir’’ sınıflandırmasında yer aldı.
Aynı zamanda Türkiye, 2022’de %83’lük rekor yüksek enflasyon kaydına rağmen, benzer durumdaki diğer ülkeler gibi satın alma gücünü korumak için kripto para birimlerine yöneldi.
Ademi Merkeziyetçilik artıyor
Öne çıkan tüm kripto borsaları merkezileştirilmiş olsa da, Merkez olmayan borsalar (DEX) da dahil olmak üzere merkezi olmayan çözümler, FTX iflasının ardından büyüme kaydetti. Merkezi olmayan borsalardaki (DEX) işlem hacmi, bir önceki aya göre %79’luk bir artışla kasım ayında 91 milyar dolara ulaştı.
Kasım ayında Merkezi olmayan sosyal medya platformu Mastodon, aylık aktif kullanıcı sayısı 300.000’den 2,5 milyona çıktı. Bu büyümenin zamanlaması Elon Musk’ın Twitter’ı satın aldığı zamana denk geliyor. Bazı kullanıcıların Twitter akışının yeni yönetimi ve içerik politikasını protesto ettiği düşünülüyor. Mastodon, kullanıcıların kendi profillerini oluşturabilmeleri, birbiriyle etkileşim kurabilmeleri ve belirli ilgi odaklarıyla ilgili topluluk ve gruplara katılabilmeleri açısından Facebook gruplarına benziyor. Ancak Facebook’un aksine, bireysel kullanıcılar veya kuruluşlar tarafından yürütülen bağımsız sunuculardan veya ‘’örneklerden’’ oluşan bir ağdan oluşur. Her Mastodon örneği, kendi yöneticisi tarafından yönetilir ve değişebilen kendi kural ve ilkelerine sahiptir. Mastadon’un yükselişi, belirli bir pazar talebini karşılaması gerçeğiyle açıklanabilir. Platformun her ne kadar blok zinciri veya kripto ile bir ilgisi olmasa da, Web3 sosyal platformlarının pazar payını kapmak için bolca fırsatı olduğunu gösteriyor.
Kripto uygulamalarının durumu
Kriptonun taraftarları hala coşkulu zirveleri beklemeye devam ediyor. Merkezi olmayan uygulama (dApp) ve uygulama geliştiricileri ise sürekli yinelenen spekülatif token’cıları projelerine dahil etme içgüdüsüyle hareket etmeye devam ediyor.
Gerçek ademi merkeziyetçilik için gerçek ve büyüyen bir talep olduğu aşikar. Yeni nesil blok zinciri uygulamaları, güç durumdaki endüstriyi yeniden markalaştırmanın yeni yollarını bulmaya ve hatta belki de uzun süredir devam eden ‘’sayıları artırma’’ bağımlılığını sarsmaya hazırlanıyor.